Op Open Monumentendag heb je de kans om de vijf finalisten van Het Erfgoedjuweel, de monumentenprijs van stad Antwerpen, beter te leren kennen. Ontdek tijdens je bezoek aan dit gebouw waarom Hotel Dumont de titel van Het Erfgoedjuweel verdient. Stem jouw favoriet op www.erfgoedjuweel.be tot winnaar.

Vrij bezoek en boekenverkoop

Iedereen Leest en Literatuur Vlaanderen openen de deuren van Hotel Dumont, hun inspirerende werkplek én trotse finalist van Het Erfgoedjuweel 2025. Verken vrij het imposante onthaal, bewonder kunst van Mekhitar Garabedian, beleef het Zeppelin Poëziefestival en snuister rond op de boekenverkoop met literatuur aan zachte prijsjes. De opbrengst van de verkoop gaat naar IBBY-Vlaanderen en het fonds Vrienden van de Boon.

Open: 10 tot 17 uur

Rondleiding door Callebaut Architecten en Zoom

Rondleidingen door de kantoren en extra informatie van de architecten van Callebaut Architecten en Zoom.

Open: doorlopend van 11 tot 15 uur

Zeppelin Poëziefestival

Tijdens Open Monumentendag 2025 zetten Hotel Dumont en de Juffertuin van het ADVN haar deuren open voor het allereerste Zeppelin Poëziefestival.

In het spoor van buur Paul van Ostaijen nodigen Wijkvereniging Klein Antwerpen en het Paul van Ostaijengenootschap een keur aan dichters uit die een (andere) blik werpen op de stad. Naast Anne Provoost, Peter Holvoet-Hansen, Han van der Vegt krijgen ook buurtbewoners en dwaalgasten de kans om het podium te bombarderen met eigen verzen.

Open: 11 tot 17 uur

Wat was het gebouw en wat is het geworden?

In 1880 liet geoloog en mijnbouwkundige André Dumont drie woningen bouwen, naar ontwerp van Joris Helleputte, een sleutelfiguur binnen de neogotiek. Het centrale, neogotische Hotel Dumont fungeerde als zijn privéwoning. Om de uitstraling ervan te vrijwaren, gaf hij ook opdracht voor de bouw van de twee aanpalende panden. Twee van de drie vormen vandaag nog steeds een harmonieus geheel. Hotel Dumont is een van Helleputtes vroegste realisaties en neemt een bijzondere plaats in binnen zijn oeuvre. Na jaren van verval werd het gebouw grondig gerenoveerd en gerestaureerd. Callebaut Architecten stond in voor de restauratie, ZOOM architecten voor het nieuwbouwgedeelte. Het concept werd in nauwe samenwerking uitgewerkt. Sinds september 2023 huisvest het pand Literatuur Vlaanderen en Iedereen Leest. In de tuin werd een nieuw paviljoen gerealiseerd, dat dienstdoet als vakbibliotheek en ontmoetingsruimte. Wat ooit begon als een statige privéwoning, groeide uit tot een open, inspirerende plek voor iedereen die zich inzet voor literatuur.

De restauratie

Het project combineert een zachte restauratie met respect voor de erfgoedwaarden en een circulair, eigentijds tuinpaviljoen als publieke ruimte. Samen vormen ze een vernieuwend stedelijk ensemble. De drie gevraagde functies kregen elk hun plek op de site: werken in Hotel Dumont, ontmoeten in het tuinpaviljoen en wonen in het Vertalershuis. Een eenvoudige maar strategische ingreep gaf het project richting: de niet-kwalitatieve achterbouw werd gesloopt, waardoor een open, groene en doorwaadbare binnentuin ontstond – een publieke literaire plek met een noord-zuidas, waarbij Hotel Dumont fungeert als toegangspoort. Op het gelijkvloers van het hotel bevinden zich het onthaal en de vergaderruimtes, met kantoren op de verdiepingen erboven. De bibliotheek en het archief kregen een plek in het tuinpaviljoen.

De restauratie gebeurde met groot respect voor de uitzonderlijke staat van bewaring. Houten lambriseringen en plafonds werden gereinigd, hersteld en waar nodig gereconstrueerd naar historisch model. De kleuren zijn zorgvuldig afgestemd op het originele palet. Tijdens de werken werd in de inkomhal de oorspronkelijke polychrome vloer ontdekt. De kleurrijke tegels werden blootgelegd en vormen nu een opvallende blikvanger.

Met respect voor het erfgoed

Nieuwe toevoegingen stellen zich bescheiden op tegenover het rijke historische interieur. Op maat van de nieuwe invulling en gevraagde werkplekken werd een totaalconcept uitgewerkt waarin alle ingrepen één vormentaal, materiaalgebruik en kleur hanteren. De bestaande ruimtes bleven grotendeels behouden, maar zijn toegankelijker en functioneler dankzij de toevoeging van een lift, sanitair en kitchenettes. Hiervoor werden losse, functionele sokkels ontworpen die op de bestaande structuren werden geplaatst en volledig omkeerbaar zijn. Ook de technische ingrepen zijn reversibel en afgestemd op de erfgoedwaarde van het gebouw. Waar ooit een niet-kwalitatieve aanbouw stond, kwam een groot raam dat extra licht binnenbrengt en een open zicht op de tuin biedt – een knipoog naar de oorspronkelijke toestand van 1880.

Een ontmoetingsplek met bijzonder tuinpaviljoen

Centraal op de site staat een transparant tuinpaviljoen dat het binnengebied opent en activeert als literaire binnentuin. Een glazen perimeter biedt ruimte om te lezen, vergaderen, collecties te raadplegen of samen te eten. De planindeling is opgevat als een verticale boekenkast die doorloopt van het gelijkvloers naar de kelder. Dankzij de beperkte lichtinval en stabiele klimatologische omstandigheden is de kelder uitermate geschikt als archiefruimte. Door het paviljoen laag te houden, blijft het in harmonie met de tuinmuur en de omliggende bebouwing.

De tuin verbindt verleden, heden en toekomst als stedelijke literaire ruimte. De zichtas doorheen het hotel naar de binnentuin en het ronde tuinpaviljoen trekt de aandacht en nodigt uit om binnen te wandelen. Zo is Hotel Dumont een open ontmoetingsplek – een groene, stille oase te midden van de drukte van de stad.