Eredienst:

10.30 tot 11.30 uur (je bent welkom, gelovig zijn is niet vereist)

Vrij bezoek

Tijdens je bezoek aan de protestanste kerk Brabantse Olijfberg wandel je door een gebouw met een rijke en bewogen geschiedenis van een katholiek klooster tot een protestantse kerk. Je ontdekt hoe deze plek, ooit een paardenstal en later heringericht voor erediensten, vandaag opnieuw straalt met een fris wit interieur en sporen van haar kleurrijke verleden.

Open: 10 tot 17 uur

Samen zingen

Zing je graag? Zing dan de protestantse koralen mee. Dat zijn liederen gemaakt om te zingen in een kerkgebouw. Gewoon luisteren mag ook. Wim Ceuleers zorgt voor de begeleiding op het pas gerestaureerde Walcker-orgel.

Start: 14 en 15 uur

Duur: 20 minuten

Hoe klonk een echte preek vanaf de preekstoel

Speciaal voor Open Monumentendag beklimt predikant ds. Dick Wursten de preekstoel en preekt alsof het 1825 is.

Start: 14.30 en 15.30 uur

Duur: 15 minuten

Schuilnaam

De naam van deze kerk, Brabantse Olijfberg, verwijst naar de schuilnaam waaronder de protestanten in de zeventiende eeuw in Antwerpen samenkwamen. Na de val van de stad in 1585 moesten protestanten zich bekeren tot het katholicisme of vertrekken. Toch bleef een kleine protestantse gemeenschap aanwezig. Die werd gedoogd, zolang ze zich niet openlijk manifesteerde.

De start: een rooms-katholieke kloosterkerk

De kerk was vroeger de kloosterkerk van de zusters Annuntiaten, een contemplatieve orde  die zich toelegde op de overdenking van de tien deugden van Maria. In 1614 legden de aartshertogen Albrecht en Isabella de eerste steen van het kloostercomplex, dat zich zou uitstrekken tussen de Winkelstraat, de Kauwenberg en de Rodestraat. De kerk was voltooid in 1620. De stichting van kloosters paste in het beleid van de aartshertogen om het rooms-katholieke geloof te versterken en het protestantisme tegen te gaan.

Verwoesting en heropbouw

In 1781 schafte keizer Jozef II de contemplatieve kloosterorden  af. Het complex kreeg een militaire functie: de kerk werd omgevormd tot paardenstal en het klooster tot bakkerij. Een brand verwoestte het klooster volledig. Ook de toren en het dak van de kerk liepen zware schade op.

In 1819 schonk Willem II de zwaar beschadigde gebouwen aan de protestantse gemeente in Antwerpen, die toen grotendeels bestond uit Nederlandse soldaten. De kerk werd hersteld en heringericht volgens de protestantse noden met twee tribunes, één boven het koor en één boven de inkom. De neogotische inrichting dateert van 1901. De Duitstalige protestantse gemeenschap renoveerde de kerk toen onder leiding van Frans Van Dijck. Onlangs werd het interieur opnieuw wit geschilderd. Tijdens de werken werd een polychrome  onderlaag ontdekt. Op sommige plaatsen is die opnieuw zichtbaar dankzij een aantal ‘vensters’.

Vandaag is de kerk in gebruik door de protestantse kerkgemeente Antwerpen-Noord, onderdeel van de Verenigde Protestantse Kerk in België. Naast de eigen eredienst stelt de kerk de deuren open voor verwante geloofsgemeenschappen. Met behulp van de protestantse cultuurkring wordt ook het rijke historische en culturele potentieel van dit gebouw ontsloten voor de Antwerpse bevolking.