In stijl!
Open Monumentendag 2025 staat in het teken van architecturaal erfgoed, ‘In stijl!’.
In Antwerpen staan de ‘Heilige huisjes’ centraal. Dat thema zet niet alleen een brede waaier aan religieus erfgoed in de kijker, het biedt ook de kans om actuele erfgoedthema’s zoals herbestemming onder de aandacht te brengen. Ontdek een uitgebreid gamma aan godsdienstig erfgoed: niet alleen christelijk erfgoed uit verschillende perioden en in diverse stijlen, maar ook gebouwen waarin andere geloofsovertuigingen of levensvisies worden beleefd, komen aan bod.
Religieus erfgoed kan verrassend zijn. Vele historische kapellen en kerken zijn ondertussen omgevormd tot woning, restaurant, museum, designwinkel of concertzaal. Soms wordt ook de omgekeerde beweging gemaakt: een Duits bunkerschip is sinds 1952 in gebruik als kerkschip.
Tijdens architecturale wandelingen in de stad en haar districten kom je langs de verschillende bouwstijlen, van barok tot brutalisme. Op Open Monumentendag ontdek je een brede waaier aan erfgoed van militaire verdedigingswerken, over modernistische pareltjes en tuinen tot historische schepen.
Ontdek het Antwerpse erfgoed via een handige kaart of het programmaoverzicht. Voor een aantal locaties is er een maximum aantal bezoekers; vooraf inschrijven is nodig.
Het ‘Heilige huisjes’-programma is een selectie van stad Antwerpen. Ben je op zoek naar andere locaties in Antwerpen? Onder het Antwerpse ‘In stijl’-programma vind je een heel uiteenlopend aanbod:
Ontdek de vijf finalisten van Het Erfgoedjuweel.
Neem na jarenlange sluiting een kijkje in het Warenhuismuseum van het voormalig Handelsgesticht.
Bezoek klassiekers zoals het Stadhuis, de Handelsbeurs of het Gerechtsgebouw op de Britselei.
Laat je verrassen door varend erfgoed. Alle historische schepen op de Droogdokkensite openen de deuren.
Geniet van jouw Open Monumentendag en deel jouw favoriete monumenten via sociale media met #OMD2025.
Welkom op Open Monumentendag 2025 in Antwerpen. Op zondag 14 september kijk je tijdens deze 37ste editie binnen bij meer dan 90 iconische Antwerpse erfgoedparels.
Antwerpen gaststad
Antwerpen is de trotse gaststad van deze extra stijlvolle Vlaamse Open Monumentendageditie. Dat betekent dat er dit jaar extra veel te beleven valt. Geniet mee van unieke ervaringen, ontspannende wandelingen of een betoverend concert. Je kan een blik achter de schermen tijdens een exclusieve rondleiding nemen, kerktorens beklimmen en nog veel meer. Antwerpen kijkt samen met jou uit naar deze monumentale hoogdag en is heel blij om jou te ontvangen in deze prachtige stad. Kijk, lees, doe mee en geniet van de bekende monumenten en nieuwe blikvangers.
Tijdens Open Monumentendag zetten we dit jaar het religieus erfgoed van Antwerpen in de schijnwerpers. En wie kan je daar beter in meenemen dan Stefanie Reyskens en Birgit Van de Leest? Stefanie is restauratiearchitect bij Steenmeijer Architecten en Birgit projectleider bij AG Vespa, het stadsbedrijf voor vastgoed en erfgoedprojecten. Samen kennen ze de monumentale kerken van Antwerpen als hun broekzak, van verborgen hoekjes tot indrukwekkende torens.
Als ambassadeurs van het thema ‘Heilige Huisjes’ delen ze hun passie voor het behoud, de herbestemming en de betekenis van religieuze gebouwen. Ze vertellen met vuur over de geschiedenis, de architectuur en de toekomst van deze bijzondere plekken. Laat je inspireren door hun kennis en enthousiasme en ontdek hoe deze heilige huisjes ook vandaag nog een rol spelen in het hart van de stad.
Als gaststad van deze editie zorgt Antwerpen daarnaast voor een unieke ervaring: een filmavond in stijl. De vijf monumentale kerken openen op donderdagavond 11 september hun deuren voor een filmvoorstelling in stijl. De filmvertoning is gratis. Reserveer vooraf je plek. De films starten om 20.30 uur.
Onze-Lieve-Vrouwekathedraal: Close van Lukas Dhont
Sint-Jacobskerk: Any Way the Wind Blows van Tom Barman
Sint-Andrieskerk: Corpus Christi van Jan Komasa
Sint-Carolus-Borromeuskerk: The Old Oak van Ken Loach
Sint-Pauluskerk: Small Things Like These van Tim Mielants
Lees hier meer over de films en hoe ze aan de kerken gelinkt zijn en reserveer je gratis ticket voor een van de vijf films.
Heilige huisjes
Open Monumentendag 2025
Met dank aan:
Alle deelnemende locaties, alle vrijwilligers, Lumière en in het bijzonder Rutger Steenmeijer, Vera De Boeck en John van der Dussen voor de inhoudelijke suggesties.
Open Monumentendag is een initiatief van Herita vzw
Lokaal comité: Annemie Cortvriendt, Ans Driesen, Dirk Wyns, Eline Daelman, Eline Verstegen, Els Vertommen, Greet Donckers, Jeroen Cornilly, Rutger Steenmeijer, Tonia Dhaese en Vera De Boeck
Redactie: Eline Daelman tenzij anders vermeld
Eindredactie: Lian Verberckt, Vera De Boeck en Greet Donckers
Ontwerp en opmaak: Shtick
Fotografie: Lucid tenzij anders vermeld
Verantwoordelijke uitgever: Dirk Peeters, Grote Markt 1, 2000 Antwerpen
Volg het Antwerpse erfgoednieuws op:
www.antwerpenmorgen.be
IG: @antwerpenmorgen
FB: @antwerpenmorgen
Hou ons op de hoogte met #antwerpenmorgen en #omd2025
Schrijf je in op de nieuwsbrief.
Aerts J., Colla J., Ettourki K. en Prins A., Hemelsbreed. Divers religieus erfgoed in Vlaanderen, Onderzoeksrapport Parcum, Leuven, 2020.
Anthonissen J., Haudenhuyse J., Schothorst L. e.a., Het Sint-Julianusgasthuis: voormalig en toekomstig passantenhuis in Antwerpen, onuitgegeven studie Universiteit Antwerpen, s.l, 2018.
Architectenbureau Maarten Dobbelaere, Beheersplan. Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen – campus Mutsaard, Antwerpen, 2020.
Bogdan & Van Broeck, Heilig Hart Antwerpen. Ontwerpend haalbaarheidsonderzoek inzake transformatie van het kerkgebouw voor nieuwe functies, 2018.
Braeken J., Beth Haknesset synagogen in België 1865-1914, in: Monumenten en Landschappen, 12/1, 1993, p. 13-45.
De Volder J., e.a., Het huis van Sant’Egidio, Kammenstraat 51: zeven eeuwen een hart voor de armen in Antwerpen, Tielt, 2015.
Dompas A., Het kerkschip Sint-Jozef, een drijvend betonnen monument, in: Monumenten en Landschappen, 32/6, 2013, p. 36-61.
Dratwa D., De synagoge in België: geschiedenis en cultuur, in: Monumenten en Landschappen, 12/1, 1993, p. 8-12.
El Moussaoui S. en Ettourki K., De moskee. Mensen, geloof en erfgoed, KADOC Diversen 86, Leuven, 2024.
Erfgoed & Visie, Beheersplan. Sint-Jan De Doperkerk Oosterweel, 1994.
Fontijn M., Tuinwijk Moretusburg. De historie en herwaardering van een exemplarisch voorbeeld, Masterscriptie Erfgoedstudies Universiteit Antwerpen, 2018-2019.
Grieten S. en Braeken J., Vreemd gebouwd: westerse en niet-westerse elementen in onze architectuur, Turnhout, 2002.
Hoes A., Sint-Janskerk in Borgerhout: geschiedenis – interieurbeschrijving – restauratieopties –interieur – medegebruik, onuitgegeven licentiaatsverhandeling Artesis Hogeschool Antwerpen, 2006.
Hooftman T., Kerk voor het volk. De implementatie van het Tweede Vaticaans Concilie in naoorlogse religieuze architectuur aan de hand van zeven kerken naar ontwerp van Paul Meekels, onuitgegeven masterscriptie, Gent, 2015-2016.
Jacobs M., Vrijmetselarij in beeld, in: Streven, 27, 1973-1974, p. 781-793.
MAAT_WERK architecten bvba, Beheersplan onroerend erfgoed. Parochiekerk Sint-Andries, Antwerpen, 2020.
Maclot P. en Warmenbol E., Twee tempels onder de slopershamer: aantekeningen bij de afbraak van het logegebouw van ‘Les Amis du Commerce et la Persévérance Réunis’ te Antwerpen, in: Monumenten en Landschappen, 3/3, 1984, p. 17-25.
Manderyck M., Het Karmelietessenklooster aan de Rosier in Antwerpen, in: Monumenten en Landschappen, 1982, p. 42-45.
Origin architecture & engineering, Beheersplan. Peperbus, Sint-Jan-Evangelist Borgerhout, Antwerpen, 2018.
Patine restauratiearchitecten, Beheersplan onroerend erfgoed. Scholencomplex: Sint-Stanislascollege en Instituut van de Heilige Familie, 2020.
Steenmeijer architecten, Beheersplan. Sint-Jacobskerk en bijgebouwen, Antwerpen, 2017.
Steenmeijer architecten, Beheersplan. Sint-Joriskerk, tuin en bijgebouwen, Antwerpen, 2018.
Steenmeijer architecten, Beheersplan. Sint-Carolus Borromeuskerk en pastorie, Antwerpen, 2020.
Steenmeijer architecten, Beheersplan Synagoge Shomre Hadas, Antwerpen, 2021.
Steenmeijer architecten, Beheersplan. Sint-Julianusgasthuis, Antwerpen, 2022.
Van Camp B., Boeddha in de tempel van Salomon. Vrijmetselarij en religie in België, Leuven, 2022.
Vandermaliere K., Kanmaz M., De Kesel R., e.a. Nieuwe moskeeën in Vlaanderen: tussen heimwee en werkelijkheid, Brussel, 2011.
Van Langendonck L., Het Instituut Van Celst. Het voormalige ‘Hotel Vinck’, onuitgegeven bouwhistorische studie, 2001.
Van Peel E., 100 jaar parochie HH. Anna en Joachim Antwerpen Linkeroever 1893-1993, Antwerpen, 1994.
Visser H.G., Herbestemmingsproject: Sint-Jan De Doperkerk te Oosterweel, onuitgegeven Artesis Hogeschool Antwerpen, 2012-2013.
Willemen S., Sari N. en Erauw E., The British Beer warehouse, onuitgegeven masteroefening VUB, 2015-2016.
Stad Antwerpen streeft ernaar om zijn digitale toepassingen zo toegankelijk mogelijk te maken. Dit doen we in overeenstemming met de Europese richtlijnen en het Vlaamse bestuursdecreet.
Stad Antwerpen streeft ernaar om zijn digitale toepassingen zo toegankelijk mogelijk te maken. Dit doen we in overeenstemming met de Europese richtlijnen en het Vlaamse bestuursdecreet.
Aerts J., Colla J., Ettourki K. en Prins A., Hemelsbreed. Divers religieus erfgoed in Vlaanderen, Onderzoeksrapport Parcum, Leuven, 2020.
Anthonissen J., Haudenhuyse J., Schothorst L. e.a., Het Sint-Julianusgasthuis: voormalig en toekomstig passantenhuis in Antwerpen, onuitgegeven studie Universiteit Antwerpen, s.l, 2018.
Architectenbureau Maarten Dobbelaere, Beheersplan. Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen – campus Mutsaard, Antwerpen, 2020.
Bogdan & Van Broeck, Heilig Hart Antwerpen. Ontwerpend haalbaarheidsonderzoek inzake transformatie van het kerkgebouw voor nieuwe functies, 2018.
Braeken J., Beth Haknesset synagogen in België 1865-1914, in: Monumenten en Landschappen, 12/1, 1993, p. 13-45.
De Volder J., e.a., Het huis van Sant’Egidio, Kammenstraat 51: zeven eeuwen een hart voor de armen in Antwerpen, Tielt, 2015.
Dompas A., Het kerkschip Sint-Jozef, een drijvend betonnen monument, in: Monumenten en Landschappen, 32/6, 2013, p. 36-61.
Dratwa D., De synagoge in België: geschiedenis en cultuur, in: Monumenten en Landschappen, 12/1, 1993, p. 8-12.
El Moussaoui S. en Ettourki K., De moskee. Mensen, geloof en erfgoed, KADOC Diversen 86, Leuven, 2024.
Erfgoed & Visie, Beheersplan. Sint-Jan De Doperkerk Oosterweel, 1994.
Fontijn M., Tuinwijk Moretusburg. De historie en herwaardering van een exemplarisch voorbeeld, Masterscriptie Erfgoedstudies Universiteit Antwerpen, 2018-2019.
Grieten S. en Braeken J., Vreemd gebouwd: westerse en niet-westerse elementen in onze architectuur, Turnhout, 2002.
Hoes A., Sint-Janskerk in Borgerhout: geschiedenis – interieurbeschrijving – restauratieopties –interieur – medegebruik, onuitgegeven licentiaatsverhandeling Artesis Hogeschool Antwerpen, 2006.
Hooftman T., Kerk voor het volk. De implementatie van het Tweede Vaticaans Concilie in naoorlogse religieuze architectuur aan de hand van zeven kerken naar ontwerp van Paul Meekels, onuitgegeven masterscriptie, Gent, 2015-2016.
Jacobs M., Vrijmetselarij in beeld, in: Streven, 27, 1973-1974, p. 781-793.
MAAT_WERK architecten bvba, Beheersplan onroerend erfgoed. Parochiekerk Sint-Andries, Antwerpen, 2020.
Maclot P. en Warmenbol E., Twee tempels onder de slopershamer: aantekeningen bij de afbraak van het logegebouw van ‘Les Amis du Commerce et la Persévérance Réunis’ te Antwerpen, in: Monumenten en Landschappen, 3/3, 1984, p. 17-25.
Manderyck M., Het Karmelietessenklooster aan de Rosier in Antwerpen, in: Monumenten en Landschappen, 1982, p. 42-45.
Origin architecture & engineering, Beheersplan. Peperbus, Sint-Jan-Evangelist Borgerhout, Antwerpen, 2018.
Patine restauratiearchitecten, Beheersplan onroerend erfgoed. Scholencomplex: Sint-Stanislascollege en Instituut van de Heilige Familie, 2020.
Steenmeijer architecten, Beheersplan. Sint-Jacobskerk en bijgebouwen, Antwerpen, 2017.
Steenmeijer architecten, Beheersplan. Sint-Joriskerk, tuin en bijgebouwen, Antwerpen, 2018.
Steenmeijer architecten, Beheersplan. Sint-Carolus Borromeuskerk en pastorie, Antwerpen, 2020.
Steenmeijer architecten, Beheersplan Synagoge Shomre Hadas, Antwerpen, 2021.
Steenmeijer architecten, Beheersplan. Sint-Julianusgasthuis, Antwerpen, 2022.
Van Camp B., Boeddha in de tempel van Salomon. Vrijmetselarij en religie in België, Leuven, 2022.
Vandermaliere K., Kanmaz M., De Kesel R., e.a. Nieuwe moskeeën in Vlaanderen: tussen heimwee en werkelijkheid, Brussel, 2011.
Van Langendonck L., Het Instituut Van Celst. Het voormalige ‘Hotel Vinck’, onuitgegeven bouwhistorische studie, 2001.
Van Peel E., 100 jaar parochie HH. Anna en Joachim Antwerpen Linkeroever 1893-1993, Antwerpen, 1994.
Visser H.G., Herbestemmingsproject: Sint-Jan De Doperkerk te Oosterweel, onuitgegeven Artesis Hogeschool Antwerpen, 2012-2013.
Willemen S., Sari N. en Erauw E., The British Beer warehouse, onuitgegeven masteroefening VUB, 2015-2016.
Met dank aan:
Alle deelnemende locaties, alle vrijwilligers, Lumière en in het bijzonder Rutger Steenmeijer, Vera De Boeck en John van der Dussen voor de inhoudelijke suggesties.
Open Monumentendag is een initiatief van Herita vzw
Lokaal comité: Annemie Cortvriendt, Ans Driesen, Dirk Wyns, Eline Daelman, Eline Verstegen, Els Vertommen, Greet Donckers, Jeroen Cornilly, Rutger Steenmeijer, Tonia Dhaese en Vera De Boeck
Redactie: Eline Daelman tenzij anders vermeld
Eindredactie: Lian Verberckt, Vera De Boeck en Greet Donckers
Ontwerp en opmaak: Shtick
Fotografie: Lucid tenzij anders vermeld
Verantwoordelijke uitgever: Dirk Peeters, Grote Markt 1, 2000 Antwerpen
Volg het Antwerpse erfgoednieuws op:
www.antwerpenmorgen.be
IG: @antwerpenmorgen
FB: @antwerpenmorgen
Hou ons op de hoogte met #antwerpenmorgen en #omd2025
Schrijf je in op de nieuwsbrief.
In stijl!
Open Monumentendag 2025 staat in het teken van architecturaal erfgoed, ‘In stijl!’.
In Antwerpen staan de ‘Heilige huisjes’ centraal. Dat thema zet niet alleen een brede waaier aan religieus erfgoed in de kijker, het biedt ook de kans om actuele erfgoedthema’s zoals herbestemming onder de aandacht te brengen. Ontdek een uitgebreid gamma aan godsdienstig erfgoed: niet alleen christelijk erfgoed uit verschillende perioden en in diverse stijlen, maar ook gebouwen waarin andere geloofsovertuigingen of levensvisies worden beleefd, komen aan bod.
Religieus erfgoed kan verrassend zijn. Vele historische kapellen en kerken zijn ondertussen omgevormd tot woning, restaurant, museum, designwinkel of concertzaal. Soms wordt ook de omgekeerde beweging gemaakt: een Duits bunkerschip is sinds 1952 in gebruik als kerkschip.
Tijdens architecturale wandelingen in de stad en haar districten kom je langs de verschillende bouwstijlen, van barok tot brutalisme. Op Open Monumentendag ontdek je een brede waaier aan erfgoed van militaire verdedigingswerken, over modernistische pareltjes en tuinen tot historische schepen.
Ontdek het Antwerpse erfgoed via een handige kaart of het programmaoverzicht. Voor een aantal locaties is er een maximum aantal bezoekers; vooraf inschrijven is nodig.
Het ‘Heilige huisjes’-programma is een selectie van stad Antwerpen. Ben je op zoek naar andere locaties in Antwerpen? Onder het Antwerpse ‘In stijl’-programma vind je een heel uiteenlopend aanbod:
Ontdek de vijf finalisten van Het Erfgoedjuweel.
Neem na jarenlange sluiting een kijkje in het Warenhuismuseum van het voormalig Handelsgesticht.
Bezoek klassiekers zoals het Stadhuis, de Handelsbeurs of het Gerechtsgebouw op de Britselei.
Laat je verrassen door varend erfgoed. Alle historische schepen op de Droogdokkensite openen de deuren.
Geniet van jouw Open Monumentendag en deel jouw favoriete monumenten via sociale media met #OMD2025.
Welkom op Open Monumentendag 2025 in Antwerpen. Op zondag 14 september kijk je tijdens deze 37ste editie binnen bij meer dan 90 iconische Antwerpse erfgoedparels.
Antwerpen gaststad
Antwerpen is de trotse gaststad van deze extra stijlvolle Vlaamse Open Monumentendageditie. Dat betekent dat er dit jaar extra veel te beleven valt. Geniet mee van unieke ervaringen, ontspannende wandelingen of een betoverend concert. Je kan een blik achter de schermen tijdens een exclusieve rondleiding nemen, kerktorens beklimmen en nog veel meer. Antwerpen kijkt samen met jou uit naar deze monumentale hoogdag en is heel blij om jou te ontvangen in deze prachtige stad. Kijk, lees, doe mee en geniet van de bekende monumenten en nieuwe blikvangers.
Tijdens Open Monumentendag zetten we dit jaar het religieus erfgoed van Antwerpen in de schijnwerpers. En wie kan je daar beter in meenemen dan Stefanie Reyskens en Birgit Van de Leest? Stefanie is restauratiearchitect bij Steenmeijer Architecten en Birgit projectleider bij AG Vespa, het stadsbedrijf voor vastgoed en erfgoedprojecten. Samen kennen ze de monumentale kerken van Antwerpen als hun broekzak, van verborgen hoekjes tot indrukwekkende torens.
Als ambassadeurs van het thema ‘Heilige Huisjes’ delen ze hun passie voor het behoud, de herbestemming en de betekenis van religieuze gebouwen. Ze vertellen met vuur over de geschiedenis, de architectuur en de toekomst van deze bijzondere plekken. Laat je inspireren door hun kennis en enthousiasme en ontdek hoe deze heilige huisjes ook vandaag nog een rol spelen in het hart van de stad.
Als gaststad van deze editie zorgt Antwerpen daarnaast voor een unieke ervaring: een filmavond in stijl. De vijf monumentale kerken openen op donderdagavond 11 september hun deuren voor een filmvoorstelling in stijl. De filmvertoning is gratis. Reserveer vooraf je plek. De films starten om 20.30 uur.
Onze-Lieve-Vrouwekathedraal: Close van Lukas Dhont
Sint-Jacobskerk: Any Way the Wind Blows van Tom Barman
Sint-Andrieskerk: Corpus Christi van Jan Komasa
Sint-Carolus-Borromeuskerk: The Old Oak van Ken Loach
Sint-Pauluskerk: Small Things Like These van Tim Mielants
Lees hier meer over de films en hoe ze aan de kerken gelinkt zijn en reserveer je gratis ticket voor een van de vijf films.