Duurzaamheidsdoelstellingen

  Harmoniepark 1, 2018 Antwerpen

Offline: This content can only be displayed when online.

Zomerlokaal voor de harmonie

De Société d’Harmonie d’Anvers was de belangrijkste 19de-eeuwse muziekmaatschappij. Ze werd gesticht in 1814 en rekruteerde haar leden uit de hogere burgerij. In 1844 kocht de ondertussen ‘Koninklijke Maatschappij der Harmonie’ gronden langs de steenweg naar Berchem en Wilrijk om hun zomerlokaal op te richten. Pieter Dens won de architectuurwedstrijd voor het concertgebouw. De aanleg van de tuin werd toegewezen aan Guillaume Verbert, lid van de bestuursraad van de Harmonie.

Het neoclassicistisch, langgerekte gebouw bevatte in de middenvleugel een bal- en concertzaal met centrale portiek en koepel en in de zijvleugel een restaurant en café. In 1846 werd het zomerlokaal feestelijk ingehuldigd. In 1889 werd de Harmonie uitgebreid tot zijn huidige vorm naar ontwerp van Charles Dens, neef en opvolger van Pieter Dens.

Einde van een tijdperk

Na de Eerste Wereldoorlog daalde de populariteit van de harmonieën. Ook in het Antwerpse liep het ledenaantal fors terug en in 1923 was de Maatschappij genoodzaakt haar lokaal aan de stad te verkopen. Die voerde vanaf de jaren 1950 vele veranderingen door zowel aan het gebouw als aan de tuin. Ondertussen zijn beide in ere hersteld.

Herinrichting van het park

In 2015 startten de werken met de herinrichting van het park. Bomen werden gekapt en struiken verwijderd, om meer openheid te creëren. Tegelijkertijd zijn de randen van het park intensiever beplant. Ook de Peter Benoitfontein werd grondig gerestaureerd in 2017. Oorspronkelijk stond de fontein aan de leien, maar in 1953 werd deze verplaatst naar het Harmoniepark. De uiteindelijke restauratie kwam er na jarenlange verwaarlozing. Dit kunstwerk werd ontworpen door architect Henry Van de Velde.

Restauratie van het gebouw

In 2017 startten ook de restauratiewerken aan het gebouw naar ontwerp van het Rotterdamse architectenbureau Atelier Kempe Thill. Het stucwerk van het interieur en de gevel is hersteld. Er werd terug houten schrijnwerk geplaatst en de daken kregen hun originele bedekking terug. Ook de oranjerie en conciërgewoning zijn gerestaureerd. De werken zijn recent voltooid.

Tijdens het ontwerpproces wijzigde de stad de geplande functie voor het pand van ‘stille ruimte’ naar districtshuis. Dit vormde geen probleem, omdat de architecten rekening hielden met een polyvalent ruimtegebruik. De inrichting is daarop afgestemd, bij nieuwe functies zijn er minimaal tot geen verbouwingen of afbraakwerken nodig. Het gebouw doet momenteel dienst als districtshuis en stadsloket.


Zaal Harmonie – districtshuis en stadsloket

Duurzaamheidsdoelstellingen

Het neoclassicistisch, langgerekte gebouw bevatte in de middenvleugel een bal- en concertzaal met centrale portiek en koepel en in de zijvleugel een restaurant en café. In 1846 werd het zomerlokaal feestelijk ingehuldigd. In 1889 werd de Harmonie uitgebreid tot zijn huidige vorm naar ontwerp van Charles Dens, neef en opvolger van Pieter Dens.

Einde van een tijdperk

Na de Eerste Wereldoorlog daalde de populariteit van de harmonieën. Ook in het Antwerpse liep het ledenaantal fors terug en in 1923 was de Maatschappij genoodzaakt haar lokaal aan de stad te verkopen. Die voerde vanaf de jaren 1950 vele veranderingen door zowel aan het gebouw als aan de tuin. Ondertussen zijn beide in ere hersteld.

Herinrichting van het park

In 2015 startten de werken met de herinrichting van het park. Bomen werden gekapt en struiken verwijderd, om meer openheid te creëren. Tegelijkertijd zijn de randen van het park intensiever beplant. Ook de Peter Benoitfontein werd grondig gerestaureerd in 2017. Oorspronkelijk stond de fontein aan de leien, maar in 1953 werd deze verplaatst naar het Harmoniepark. De uiteindelijke restauratie kwam er na jarenlange verwaarlozing. Dit kunstwerk werd ontworpen door architect Henry Van de Velde.

Restauratie van het gebouw

In 2017 startten ook de restauratiewerken aan het gebouw naar ontwerp van het Rotterdamse architectenbureau Atelier Kempe Thill. Het stucwerk van het interieur en de gevel is hersteld. Er werd terug houten schrijnwerk geplaatst en de daken kregen hun originele bedekking terug. Ook de oranjerie en conciërgewoning zijn gerestaureerd. De werken zijn recent voltooid.

Tijdens het ontwerpproces wijzigde de stad de geplande functie voor het pand van ‘stille ruimte’ naar districtshuis. Dit vormde geen probleem, omdat de architecten rekening hielden met een polyvalent ruimtegebruik. De inrichting is daarop afgestemd, bij nieuwe functies zijn er minimaal tot geen verbouwingen of afbraakwerken nodig. Het gebouw doet momenteel dienst als districtshuis en stadsloket.


Offline: This content can only be displayed when online.

Zomerlokaal voor de harmonie

De Société d’Harmonie d’Anvers was de belangrijkste 19de-eeuwse muziekmaatschappij. Ze werd gesticht in 1814 en rekruteerde haar leden uit de hogere burgerij. In 1844 kocht de ondertussen ‘Koninklijke Maatschappij der Harmonie’ gronden langs de steenweg naar Berchem en Wilrijk om hun zomerlokaal op te richten. Pieter Dens won de architectuurwedstrijd voor het concertgebouw. De aanleg van de tuin werd toegewezen aan Guillaume Verbert, lid van de bestuursraad van de Harmonie.

  Harmoniepark 1, 2018 Antwerpen

Zaal Harmonie – districtshuis en stadsloket

Digitale publicaties

Blader hier door onze bibliotheek van digitale magazines, brochures, gidsen en andere publicaties.
Volledig scherm