Duurzaamheidsdoelstellingen

Open Monumentendag wordt in Lillo gevierd met tal van activiteiten waar je vrij kan aansluiten.

Infopunt

Startpunt voor Open Monumentendag Lillo-Fort
Locatie: parking Lillo

Reis door de tijd met Virtua-Fort

Wandel in virtual reality door het 17de-eeuwse en toekomstige Lillo.
Locatie: Oud gemeentehuis, Havenmarkt 5
Praktisch: start elk uur vanaf 10 tot 17 uur

Laat je meeslepen in de bewogen geschiedenis van Lillo

Een gids vertelt je al wandelend over de geschiedenis van Lillo.
Locatie: Havenmarkt 5, plein voor oud gemeentehuis
Praktisch: start om 10.30, 11.30, 12.30, 13.30, 14.30, 15.30, 16.30 en 17.30 uur

Bezoek: van kruitmagazijn tot theater

De herbestemming van militair erfgoed. Proef van de unieke sfeer van dit bijzondere theater.
Locatie: Kazerneplein 10
Praktisch: van 10 tot 17 uur

Ontdek masterplan Lillo

Benieuwd naar de toekomst van Lillo en hoe deze plannen tot stand gekomen zijn? Kom zeker eens langs in de kerk.
Locatie: Kerk, Havenmarkt 6
Praktisch: van 10 tot 18 uur

Verdiep je in het Poldermuseum

In het Poldermuseum waan je je terug in de verdwenen polderdorpen.
Locatie: Tolhuisstraat 10-16
Praktisch: van 10 tot 18 uur

Programma

Scheepvaartcontrole

Fort Lillo en Liefkenshoek waren belangrijke en vaak belegerde vestingen voor de controle van de scheepvaart van en naar Antwerpen. Fort Lillo is meermaals aangepast aan de evoluerende krijgskunde. In 1894 verloor het zijn militaire functie. Behalve de grondvesten van de wallen gaan de militaire resten terug tot de Napoleontische en Hollandse tijd. De dorpswoningen dateren hoofdzakelijk uit de 19de en 20ste eeuw. Sommige hebben een oudere kern.

Haven

Door de uitbreiding van de Antwerpse haven in de jaren 1960 verdwenen meerdere polderdorpen en het omliggende polderlandschap. Fort Lillo bleef bewaard en ligt samen met het beschermde natuurgebied Galgenschoor als een enclave tussen de haveninstallaties. Hoewel de grachten en wallen het fort nog steeds herkenbaar aftekenen, is de oorspronkelijke vorm niet intact bewaard gebleven. Het zuidwestelijk deel van de vestinggracht werd gedempt. Vandaag bevindt zich hier de parking. In 1903 verdween het hoofdbolwerk toen de zuidelijke gracht werd omgevormd tot jachthaven.

Sigmaplan

De geplande uitvoering van het Sigmaplan brengt opnieuw grote veranderingen. Het plan wil Vlaanderen beter beschermen tegen overstromingen van de Schelde en haar zijrivieren en tegelijkertijd de Scheldenatuur een boost geven. Daarom wordt geïnvesteerd in stevigere en hogere dijken en een ketting van natuurlijke overstromingsgebieden in de riviervalleien. Om Lillo te beschermen moeten de dijken met drie meter verhogen. Masterplan Lillo verenigt de grootschalige Sigmawerken en de reconstructie van het fort in één visie en aanpak en bepaalt zo de toekomst van het dorp.

Herstel van Lillo-fort

De bouw van de Sigmadijk biedt de kans om de oorspronkelijke en karakteristieke vijfhoekige vorm van het bastion te herstellen. Hiervoor zal de bestaande getijdehaven verplaatst worden. De herstellingskosten voor de verzakking van de onderfundering waren te hoog. De reconstructie van de brug als hoofdtoegang naar het fort zal de beleving compleet maken. Aan de westzijde is de aanleg van een parkzone voorzien en aan de noordzijde worden de voorwerken  naar historisch model gereconstrueerd. Langs de Scheldelaan komt een nieuwe bezoekersparking.

In 2012 werd stroomopwaarts van Lillo ook al een potpolder  aangelegd in het kader van het Sigmaplan. Om de overstromingsruimte aan te leggen, kwam landinwaarts een nieuwe ringdijk. Vervolgens werd de bestaande dijk doorgestoken zodat het water in de polder kon stromen. Dankzij het instromende water ontwikkelden zich 10 hectare schorren en slikken. Het gebied is sindsdien een belangrijke broedplaats voor watervogels en een rustplaats voor trekvogels.

Recent onderzoek van het Instituut voor Natuur- en Bos onderzocht het waterleven in de Schelde en stelde vast dat er de laatste vijftien jaar heel wat leven is teruggekeerd. Dit dankzij maatregelen om te voorkomen dat sanitair en industrieel afval rechtstreeks geloosd werd in de Schelde. Soorten als de Noordzeegarnaal, snoekbaars, zeebaars, paling en haringachtigen zijn terug van weggeweest.

Offline: This content can only be displayed when online.

Antwerpen verdedigen

Fort Lillo is in 1578 op aandringen van Willem van Oranje gebouwd. Het moest Antwerpen beschermen tegen een Spaanse aanval. Aan de overkant van de Schelde verrees tegelijkertijd Fort Liefkenshoek. Dit kon niet verhinderen dat de Spanjaarden het opstandige Antwerpen opnieuw veroverden. Beide forten bleven onder de controle van de Noordelijke Nederlanden.

Toekomst en verleden Lillo-Fort

  Havenmarkt, Kazerneplein en Tolhuisstraat, 2040 Lillo

Duurzaamheidsdoelstellingen

Recent onderzoek van het Instituut voor Natuur- en Bos onderzocht het waterleven in de Schelde en stelde vast dat er de laatste vijftien jaar heel wat leven is teruggekeerd. Dit dankzij maatregelen om te voorkomen dat sanitair en industrieel afval rechtstreeks geloosd werd in de Schelde. Soorten als de Noordzeegarnaal, snoekbaars, zeebaars, paling en haringachtigen zijn terug van weggeweest.

Scheepvaartcontrole

Fort Lillo en Liefkenshoek waren belangrijke en vaak belegerde vestingen voor de controle van de scheepvaart van en naar Antwerpen. Fort Lillo is meermaals aangepast aan de evoluerende krijgskunde. In 1894 verloor het zijn militaire functie. Behalve de grondvesten van de wallen gaan de militaire resten terug tot de Napoleontische en Hollandse tijd. De dorpswoningen dateren hoofdzakelijk uit de 19de en 20ste eeuw. Sommige hebben een oudere kern.

Haven

Door de uitbreiding van de Antwerpse haven in de jaren 1960 verdwenen meerdere polderdorpen en het omliggende polderlandschap. Fort Lillo bleef bewaard en ligt samen met het beschermde natuurgebied Galgenschoor als een enclave tussen de haveninstallaties. Hoewel de grachten en wallen het fort nog steeds herkenbaar aftekenen, is de oorspronkelijke vorm niet intact bewaard gebleven. Het zuidwestelijk deel van de vestinggracht werd gedempt. Vandaag bevindt zich hier de parking. In 1903 verdween het hoofdbolwerk toen de zuidelijke gracht werd omgevormd tot jachthaven.

Sigmaplan

De geplande uitvoering van het Sigmaplan brengt opnieuw grote veranderingen. Het plan wil Vlaanderen beter beschermen tegen overstromingen van de Schelde en haar zijrivieren en tegelijkertijd de Scheldenatuur een boost geven. Daarom wordt geïnvesteerd in stevigere en hogere dijken en een ketting van natuurlijke overstromingsgebieden in de riviervalleien. Om Lillo te beschermen moeten de dijken met drie meter verhogen. Masterplan Lillo verenigt de grootschalige Sigmawerken en de reconstructie van het fort in één visie en aanpak en bepaalt zo de toekomst van het dorp.

Herstel van Lillo-fort

De bouw van de Sigmadijk biedt de kans om de oorspronkelijke en karakteristieke vijfhoekige vorm van het bastion te herstellen. Hiervoor zal de bestaande getijdehaven verplaatst worden. De herstellingskosten voor de verzakking van de onderfundering waren te hoog. De reconstructie van de brug als hoofdtoegang naar het fort zal de beleving compleet maken. Aan de westzijde is de aanleg van een parkzone voorzien en aan de noordzijde worden de voorwerken  naar historisch model gereconstrueerd. Langs de Scheldelaan komt een nieuwe bezoekersparking.

In 2012 werd stroomopwaarts van Lillo ook al een potpolder  aangelegd in het kader van het Sigmaplan. Om de overstromingsruimte aan te leggen, kwam landinwaarts een nieuwe ringdijk. Vervolgens werd de bestaande dijk doorgestoken zodat het water in de polder kon stromen. Dankzij het instromende water ontwikkelden zich 10 hectare schorren en slikken. Het gebied is sindsdien een belangrijke broedplaats voor watervogels en een rustplaats voor trekvogels.

Offline: This content can only be displayed when online.

Antwerpen verdedigen

Fort Lillo is in 1578 op aandringen van Willem van Oranje gebouwd. Het moest Antwerpen beschermen tegen een Spaanse aanval. Aan de overkant van de Schelde verrees tegelijkertijd Fort Liefkenshoek. Dit kon niet verhinderen dat de Spanjaarden het opstandige Antwerpen opnieuw veroverden. Beide forten bleven onder de controle van de Noordelijke Nederlanden.

Open Monumentendag wordt in Lillo gevierd met tal van activiteiten waar je vrij kan aansluiten.

Infopunt

Startpunt voor Open Monumentendag Lillo-Fort
Locatie: parking Lillo

Reis door de tijd met Virtua-Fort

Wandel in virtual reality door het 17de-eeuwse en toekomstige Lillo.
Locatie: Oud gemeentehuis, Havenmarkt 5
Praktisch: start elk uur vanaf 10 tot 17 uur

Laat je meeslepen in de bewogen geschiedenis van Lillo

Een gids vertelt je al wandelend over de geschiedenis van Lillo.
Locatie: Havenmarkt 5, plein voor oud gemeentehuis
Praktisch: start om 10.30, 11.30, 12.30, 13.30, 14.30, 15.30, 16.30 en 17.30 uur

Bezoek: van kruitmagazijn tot theater

De herbestemming van militair erfgoed. Proef van de unieke sfeer van dit bijzondere theater.
Locatie: Kazerneplein 10
Praktisch: van 10 tot 17 uur

Ontdek masterplan Lillo

Benieuwd naar de toekomst van Lillo en hoe deze plannen tot stand gekomen zijn? Kom zeker eens langs in de kerk.
Locatie: Kerk, Havenmarkt 6
Praktisch: van 10 tot 18 uur

Verdiep je in het Poldermuseum

In het Poldermuseum waan je je terug in de verdwenen polderdorpen.
Locatie: Tolhuisstraat 10-16
Praktisch: van 10 tot 18 uur

Programma

  Havenmarkt, Kazerneplein en Tolhuisstraat, 2040 Lillo

Toekomst en verleden Lillo-Fort

Digitale publicaties

Blader hier door onze bibliotheek van digitale magazines, brochures, gidsen en andere publicaties.
Volledig scherm