De gids neemt je mee op pad in het huis van de kunstenaar. Kom kijken en stel vast dat niets van het magische universum van Panamarenko verloren is gegaan. Integendeel. Het Panamarenkohuis is een niet te missen ontdekkingsreis voor jong en oud, langs zwevende constructies, vliegende rugzakken, helikopters met pedalen, zeppelins, meikevers, onderzeeërs, wandelende kippen en een heus helikopterplatform op het dak.

Start: tussen 11.00 en 16.00 uur start elk uur een rondleiding, enkel na inschrijving

Duur: 60 minuten

Panamarenko

“Ik ben geen wetenschapper, noch iemand die kunstvoorwerpen maakt. Het belangrijkste voor mij is dat er af en toe een soort poëzie schuilt in wat ik maak.” - Panamarenko

Panamarenko was een internationaal gerenommeerd kunstenaar uit Antwerpen. Daarnaast was hij ook uitvinder, technieker, wiskundige, filosoof en visionair. En dat alles tegelijk. Hij maakte zeppelins, vliegende rugzakken, helikopters met pedalen, onderzeeërs, ruimteschepen en wandelende kippen. Hij groeide uit tot een icoon van de naoorlogse avant-gardekunst. Zijn werk is internationaal bekend. Dat het grootste deel van zijn oeuvre tot stand kwam in zijn atelier in Antwerpen, in de Seefhoek, waar hij ook meer dan 30 jaar woonde, is minder geweten.

Het huis van Panamarenko

Het huis in de Biekorfstraat is in oorsprong een 19de-eeuwse woning waaraan de kunstenaar vanaf de jaren ‘80 meerdere verbouwingen liet uitvoeren. Hij liet de binnenkoer overdekken en voegde de loggia  op de eerste verdieping toe voor zijn papegaaien en tropische planten. De oorspronkelijke winkelpui  liet hij verbouwen tot garagepoort en tegelijkertijd liet hij het 19de-eeuwse trappenhuis verwijderen.

Van huis tot museum 

In 2002 verliet Panamarenko de woning en schonk hij het pand met inboedel aan de Vlaamse gemeenschap. Het M HKA (Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen) dat het pand in beheer kreeg, voerde onderhouds- en verbouwingswerken uit alvorens de woning beperkt open te stellen voor publiek. 

Om te beginnen werd het huis leeggehaald en alle kunstwerken, prototypes, ontwerptekeningen, maar ook meubels, huisraad, curiosa, gebruiksvoorwerpen, gereedschap en technische toestellen werden geïnventariseerd. Het resultaat is in 2010 samengebracht in de publicatie ‘Workstation Biekorfstraat’.

Renovatiewerken

De renovatiewerken aan het pand stonden onder leiding van Luc Deleu, architect en vriend van de kunstenaar. De glazen erker kreeg een onderhoudsbeurt, een aantal ramen en deuren werden vervangen en de nutsvoorzieningen vernieuwd. De woning werd zo goed mogelijk in zijn oorspronkelijke staat behouden. Onder meer de bakelieten lichtschakelaars, de mozaïekvloeren, het door de kunstenaar zelfgemaakte behangpapier, de deurklinken en andere originele elementen bleven bewaard. Een toevoeging is het helikopterplatform uit 2011 op het dak van de woning, een idee van Panamarenko zelf.

Het gelijkvloers en de eerste verdieping van het pand werden ingericht als museum. Alle aanwezige objecten zijn authentiek. Wel zijn de voorwerpen in een nieuwe museale opstelling samengebracht. Panamarenko hielp nog met het vormgeven van het nieuwe interieur en bij de restauratie van een aantal objecten. 

Er is een plekje in het huis dat nog exact is zoals de kunstenaar het heeft achtergelaten: het bureautje waarrond tijdens de werken een houten kist werd gebouwd om het te beschermen.

Treed binnen in het magische universum van Panamarenko

De omvorming van de woning van Panamarenko tot museum is een eerbetoon en houdt de herinnering aan de kunstenaar levend. Dat het memoriaal  zich op de plaats bevindt waar de kunstenaar bijna zijn hele leven samen met zijn moeder woonde en werkte, geeft het extra betekenis. De aanwezige attributen prikkelen de verbeelding van de bezoeker en suggereren een inkijk in de gedachten, persoonlijkheid en intenties van de kunstenaar. De kunstenaar lijkt aanwezig, al is het slechts in de fantasie van de bezoekers.