Rondleiding in de fotografietentoonstelling ‘De afgelegde weg. Antwerpen 1993-2023’ door een gids

Een gids van Expeditie de Stad neemt je mee op sleeptouw door de tentoonstelling. De gids vertelt het verhaal van de veranderende plekken, de stadsvernieuwing en de maatschappelijke context. Waar vonden de grootste transformaties plaats, wat verdween er uit het straatbeeld en welke elementen uit het stedelijk landschap bleven overeind?

Rondleiding in de fotografietentoonstelling ‘De afgelegde weg. Antwerpen 1993-2023’ door de makers

Ontmoet de makers van het project tijdens een rondleiding door de tentoonstelling. Hans Bol, Georges Charlier en Pieter Uyttenhove vertellen over hun ervaringen tijdens het maakproces van het project. Hoe hebben ze de plekken uitgekozen, op welke manier werden de standpunten voor de herfotografie bepaald, wat waren de grootste technische uitdagingen? 

Hier kan je op Open Monumentendag een kijkje nemen in het archief van de stad. Ontdek historische weetjes of wandel door de fotografietentoonstelling. 

Het FelixArchief achter de schermen

Ook interesse in hoe het FelixArchief er achter de schermen uitziet? Via een aantal infohaltes doorheen het gebouw kom je meer te weten over de werking van het archief. Je bezoekt een archiefcontainer,  je bezoekt de leeszaal en bekijkt originele stukken in de selfserviceruimte. 25 personen per groep. Elk half uur start een tour.

Wandeling van het FelixArchief tot het Stadhuis met QR-code

Wandel van het FelixArchief, waar de stad haar document bewaart, naar het Stadhuis, waar de stad haar beslissingen neemt. Scan de QR-code aan het FelixArchief of het Stadhuis, volg de aangegeven route en ontdek onderweg historische en hedendaagse weetjes.

Fotografietentoonstelling ‘De afgelegde weg. Antwerpen 1993-2023’

Binnen het architectuurprogramma Open Stad van de Europese cultuurhoofdstad Antwerpen ’93 realiseerden coördinator Pieter Uyttenhove en fotografen Hans Bol en Georges Charlier een documentair fotografieproject over de 19de-eeuwse gordel van Antwerpen. Vandaag, 30 jaar later, hebben zij de plekken uit de reeks van 1993 herbezocht en vanuit exact hetzelfde standpunt gefotografeerd. Daarnaast gingen ze op zoek naar de plekken die er binnenkort helemaal anders zullen uitzien.

Lezing over het maakproces van de fotografietentoonstelling ‘De afgelegde weg. Antwerpen 1993-2023’

Kom meer te weten over het maakproces van dit fotografieproject tijdens de lezing. Hans Bol, Georges Charlier en Pieter Uyttenhove geven meer tekst en uitleg over de doelstellingen, het verloop en de technische uitdagingen van het project. 

Meer dan stadsarchief

Het FelixArchief omvat meer dan het stadsarchief. Het zorgt voor de documenten van het Antwerpse stadsbestuur en de stedelijke administratie en voor de archieven van het Antwerpse OCMW en haar voorgangers. Ook tal van instellingen, privé-personen, verenigingen en bedrijven die een band hebben met Antwerpen, vertrouwden hun archief toe aan het FelixArchief. De oudste documenten dateren van februari 1221. Ondertussen bewaart het FelixArchief meer dan 34 kilometer aan papieren archieven en 134 terabyte aan digitale documenten.

Architectuur van een pakhuis

Het pakhuis werd tussen 1859 en 1861 gebouwd naar een ontwerp van architect Felix Pauwels. Opdrachtgever was de Compagnie Générale de Matériels de Chemin de Fer, een constructieatelier voor spoorwegbouw uit Molenbeek. Kort na de voltooiing woedde er een brand die was overgeslagen van het aanpalende ‘Raffinerie Belge’. De heropbouw gebeurde in recordtempo met aandacht voor brandveiligheid en recuperatie van de bruikbare delen van het oorspronkelijke pand. Een binnenstraat bovengronds en een dikke brandmuur ondergronds deelden het gebouw in twee en waren bedoeld als brandmaatregel. Verder scheidden brandgangen het pakhuis van de naastliggende panden.

Van pakhuis naar archief

In de jaren ‘70 verhuisde de havenactiviteit meer naar het noorden waardoor de magazijnfunctie verdween. In 1997 besliste het stadsbestuur om het stadsarchief in het Sint-Felixpakhuis onder te brengen. Een jaar later keurde de Antwerpse gemeenteraad de overeenkomst met het architectenbureau Robbrecht en Daem en het studiebureau goed. Bijna 10 jaar later, in 2006, verhuisde het stadsarchief naar het Eilandje en werd het omgedoopt tot FelixArchief.

Doordachte restauratie

Met de herbestemming tot stadsarchief werd het pakhuis opnieuw gebruikt als opslagruimte, maar eerst kreeg het complex een renovatie die de 19de-eeuwse industriële architectuur haar grandeur teruggaf. De combinatie van renovatie-eisen leidde tot een concept waarin elke functie haar plaats kreeg. De publieksruimten bevinden zich nu op de zeer open dakverdieping en de werkplaatsen voor de verwerking van archieven zijn op de laagste verdiepingen van het gebouw. De kantoren zijn boven de werkplaatsen, waarbij ze logisch aansluiten. De helft van de eerste verdieping bleef na restauratie de open ruimte die ze oorspronkelijk was. De andere helft en 4 andere verdiepingen bevatten in totaal 18 betonnen archiefkamers die als afzonderlijke entiteiten in de open ruimtes staan. Hier hebben de archieven hun bewaarplek. Dankzij het gebruik van containers kan men alle verdiepingen gemakkelijk betreden en controleren en blijven de opvallende zuilengalerijen onaangeroerd.