Floraliënlaan 115, 2020 Antwerpen

Nachtengalen-
park

Ruim veertig jaar na het ontstaan van het stadspark werd in 1911 een tweede park geopend. Het Nachtengalenpark bestond uit drie voormalige kasteeldomeinen en was vormgegeven als een klassiek negentiende-eeuws landschapspark. Recreatieve infrastructuur als sportvelden of speeltuinen was niet voorzien. Dertig gewapende boswachters stonden in voor de ordehandhaving. Overal stonden verbods- en waarschuwingsborden. Hoewel het volgens de officiële communicatie om een volkspark ging, voelde het merendeel van de bevolking zich hier niet thuis. De aanleg van een prestigieuze villawijk rondom het park versterkte dit gevoel. 

Pas in de jaren 1930 kwam er aandacht voor recreatie en de ontspanning van stadskinderen. In 1936 werd de VZW Kinderparken Koningin Astrid opgericht. Die zou speeltuinen en sportinfrastructuur oprichten en evenementen voor kinderen organiseren. De vereniging kreeg in het Nachtengalenpark een stuk grond in erfpacht om het om te vormen tot speelzone. Stadsbouwmeester Van Averbeke maakte een ontwerp voor een paviljoen, speeltoestellen en sportvelden, maar door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het plan niet gerealiseerd.

In de jaren na het einde van de oorlog werden bij de melkerij een speeltuin en sportvelden aangelegd. Het monument ter er van turnvader Nicolas Cuperus, in 1930 opgericht aan de Sint-Jansvliet, werd in 1947 naar het Nachtengalenpark overgebracht. Sportpark Koningin Astrid is momenteel in gebruik door de Antwerp Cricket Club. Deze oudste club van Vlaanderen werd opgericht in 1892. Aan de overzijde bevindt zich sinds 1950 de Koninklijke Wipmaatschappij La Renaissance. 

Een vorm van cricket is afgebeeld op de schilderijen van Pieter Bruegel (1526-1569), maar het spel is waarschijnlijk een paar honderd jaar ouder. Het is waarschijnlijk door Vlaamse wevers in Groot-Brittannië geïntroduceerd. De naam zou zijn afgeleid van ‘met de krik ketsen’. De vroegste referentie naar een echte cricketwedstrijd dateert uit 1697 en de eerste officiële spelregels werden in 1744 in Groot-Brittannië neergeschreven.  

De eerste schriftelijke sporen naar de wipmaatschappij La Renaissance dateren van 1844, maar de vereniging moet daarvoor al bestaan hebben. De naam van verwijst naar het doen herleven van de oude gildetraditie die in de achttiende eeuw door de Franse overheerser was afgeschaft. De wip is een mast van ongeveer 28 meter hoog met bovenaan dwarslatten met pinnen. Daarop worden de zogenaamde vogels bevestigd. De verschillende vogels hebben verschillende punten. De hoogvogel helemaal bovenaan is de meeste punten waard.

 Meer info over Cricket

 Meer info over wipschieten

Offline: This content can only be displayed when online.

Sporten kan overal. Sommige gebouwen zijn speciaal gebouwd om in te sporten, andere zijn omgevormd tot sportlocatie of worden er sporadisch voor gebruikt. Zo werd in de Handelsbeurs bij gelegenheid ook gerolschaatst en geschermd en werd het districtshuis van Borgerhout gebruikt voor het houden van een bokstoernooi. Andersom zijn er ook sportlocaties die nu een andere bestemming hebben gekregen. Zo werd de zaal van het Duitse Turnverein na jarenlange verwaarlozing omgevormd tot architectenbureau eld. Parken zijn dan weer uitgelezen voorbeelden van plaatsen die niet in de eerste plaats ontworpen zijn om te sporten, maar waar in de loop der tijd steeds meer gesport wordt.

Her- en nevenbestemming
Alle locaties in deze categorie
Nachtengalenpark

  Floraliënlaan 115, 2020 Antwerpen

Ruim veertig jaar na het ontstaan van het stadspark werd in 1911 een tweede park geopend. Het Nachtengalenpark bestond uit drie voormalige kasteeldomeinen en was vormgegeven als een klassiek negentiende-eeuws landschapspark. Recreatieve infrastructuur als sportvelden of speeltuinen was niet voorzien. Dertig gewapende boswachters stonden in voor de ordehandhaving. Overal stonden verbods- en waarschuwingsborden. Hoewel het volgens de officiële communicatie om een volkspark ging, voelde het merendeel van de bevolking zich hier niet thuis. De aanleg van een prestigieuze villawijk rondom het park versterkte dit gevoel. 

Pas in de jaren 1930 kwam er aandacht voor recreatie en de ontspanning van stadskinderen. In 1936 werd de VZW Kinderparken Koningin Astrid opgericht. Die zou speeltuinen en sportinfrastructuur oprichten en evenementen voor kinderen organiseren. De vereniging kreeg in het Nachtengalenpark een stuk grond in erfpacht om het om te vormen tot speelzone. Stadsbouwmeester Van Averbeke maakte een ontwerp voor een paviljoen, speeltoestellen en sportvelden, maar door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het plan niet gerealiseerd.

In de jaren na het einde van de oorlog werden bij de melkerij een speeltuin en sportvelden aangelegd. Het monument ter er van turnvader Nicolas Cuperus, in 1930 opgericht aan de Sint-Jansvliet, werd in 1947 naar het Nachtengalenpark overgebracht. Sportpark Koningin Astrid is momenteel in gebruik door de Antwerp Cricket Club. Deze oudste club van Vlaanderen werd opgericht in 1892. Aan de overzijde bevindt zich sinds 1950 de Koninklijke Wipmaatschappij La Renaissance. 

Een vorm van cricket is afgebeeld op de schilderijen van Pieter Bruegel (1526-1569), maar het spel is waarschijnlijk een paar honderd jaar ouder. Het is waarschijnlijk door Vlaamse wevers in Groot-Brittannië geïntroduceerd. De naam zou zijn afgeleid van ‘met de krik ketsen’. De vroegste referentie naar een echte cricketwedstrijd dateert uit 1697 en de eerste officiële spelregels werden in 1744 in Groot-Brittannië neergeschreven.  

De eerste schriftelijke sporen naar de wipmaatschappij La Renaissance dateren van 1844, maar de vereniging moet daarvoor al bestaan hebben. De naam van verwijst naar het doen herleven van de oude gildetraditie die in de achttiende eeuw door de Franse overheerser was afgeschaft. De wip is een mast van ongeveer 28 meter hoog met bovenaan dwarslatten met pinnen. Daarop worden de zogenaamde vogels bevestigd. De verschillende vogels hebben verschillende punten. De hoogvogel helemaal bovenaan is de meeste punten waard.

 Meer info over Cricket

 Meer info over wipschieten

Offline: This content can only be displayed when online.
Her- en nevenbestemming

Sporten kan overal. Sommige gebouwen zijn speciaal gebouwd om in te sporten, andere zijn omgevormd tot sportlocatie of worden er sporadisch voor gebruikt. Zo werd in de Handelsbeurs bij gelegenheid ook gerolschaatst en geschermd en werd het districtshuis van Borgerhout gebruikt voor het houden van een bokstoernooi. Andersom zijn er ook sportlocaties die nu een andere bestemming hebben gekregen. Zo werd de zaal van het Duitse Turnverein na jarenlange verwaarlozing omgevormd tot architectenbureau eld. Parken zijn dan weer uitgelezen voorbeelden van plaatsen die niet in de eerste plaats ontworpen zijn om te sporten, maar waar in de loop der tijd steeds meer gesport wordt.

Alle locaties in deze categorie

Digitale publicaties

Blader hier door onze bibliotheek van digitale magazines, brochures, gidsen en andere publicaties.
Volledig scherm