icon kaart
asset_6.svg (copy)
header image

  Venusstraat 13-15, 2000 Antwerpen

Bezoek met gids

Berg van
Barmhartigheid

Van Engelse Natie naar Berg van Barmhartigheid

In 1561 werden in de Venusstraat  pakhuizen voor de Engelse Natie opgericht. Die had haar zetel in het aangrenzende Hof van Liere. Het complex is in opdracht van de stad door een aantal speculanten opgetrokken. Zij mochten aan het pakhuis zolders, kelders en woningen toevoegen om te verhuren. Het complex bestond uit een straatvleugel met dwars daarop het pakhuisvolume. Rondom dit laatste liep een U-vormige steeg waarlangs eenkamerwoningen zijn gebouwd.

In 1619 werd Wenceslas Coeberger aangesteld als surintendant-generaal van de Bergen van Barmhartigheid. Dit waren openbare kredietinstellingen waar voorwerpen in pand gegeven werden in ruil voor cash geld. Het voorwerp kon tegen 12 of 15 percent interest teruggekocht worden. Lukte dat niet, dan werd het openbaar verkocht. Doordat de rente er lager was dan in particuliere pandhuizen probeerden de bewindvoerders woekerpraktijken in te dijken. Coeberger kocht de pakhuizen van de Engelse Natie om er een Berg van Barmhartigheid onder de brengen. De instelling bleef bestaan tot 1946.

Voor de oprichting van deze kredietinstelling werden de pakhuizen aangepast. In de straatvleugel werden een veilingzaal, vergaderzaal, beheerderswoning en administratieve lokalen ingericht. Het pakhuis werd gebruikt voor de opslag van pandgoederen. Er werd ook een kluis ingericht voor waardevolle stukken. De woningen rondom stonden ter beschikking van de werknemers van de Berg, om zelf te bewonen of te verhuren.

Georganiseerde steun voor armen ontstond

Steun aan de armen werd in Antwerpen voor het eerst op systematische wijze georganiseerd in 1249 met de oprichting van de Tafel van de Heilige Geest van Onze-Lieve-Vrouw. De meest noodlijdenden werden er geholpen in een sfeer van christelijke naastenliefde. Naarmate Antwerpen groeide werden meer tafels opgericht zoals die van Sint-Walburgis (1301), Sint-Joris (1304), Sint-Jacob (1375) en Sint-Andries (1529).

Offline: This content can only be displayed when online.
Offline: This content can only be displayed when online.
1249
timeline.png

Zware verbouwing

Vanaf 1804 kwam het beheer van de instelling in handen van het Weldadigheidsbureel en de Bestiering van de Burgerlijke Godshuizen. De woningen rondom het pakhuis werden per twee samengevoegd en in 1840 ingericht als sociale huisvesting. Wanneer de Berg in 1946 werd afgeschaft, werden de gebouwen omgevormd om er het stadsarchief te huisvesten. De zware verbouwing is een ontwerp van André Fivez. Enkel de voorgevel van de straatvleugel en de woningen bleven  behouden. Het centrale pakhuis werd gesloopt en vervangen door een archieftoren. Het archief nam zijn intrek in 1956, maar verhuisde in 2006 naar haar huidige locatie in het Felix Pakhuis. Het pand wordt nu gebruikt door adic, Antwerps Drug Interventie Centrum.

icon kaart
asset_6.svg (copy)
header image

Berg van
Barmhartigheid

  Venusstraat 13-15, 2000 Antwerpen

Bezoek met gids

timeline.png
1249

Georganiseerde steun voor armen ontstond

Steun aan de armen werd in Antwerpen voor het eerst op systematische wijze georganiseerd in 1249 met de oprichting van de Tafel van de Heilige Geest van Onze-Lieve-Vrouw. De meest noodlijdenden werden er geholpen in een sfeer van christelijke naastenliefde. Naarmate Antwerpen groeide werden meer tafels opgericht zoals die van Sint-Walburgis (1301), Sint-Joris (1304), Sint-Jacob (1375) en Sint-Andries (1529).

Offline: This content can only be displayed when online.

Van Engelse Natie naar Berg van Barmhartigheid

In 1561 werden in de Venusstraat  pakhuizen voor de Engelse Natie opgericht. Die had haar zetel in het aangrenzende Hof van Liere. Het complex is in opdracht van de stad door een aantal speculanten opgetrokken. Zij mochten aan het pakhuis zolders, kelders en woningen toevoegen om te verhuren. Het complex bestond uit een straatvleugel met dwars daarop het pakhuisvolume. Rondom dit laatste liep een U-vormige steeg waarlangs eenkamerwoningen zijn gebouwd.

In 1619 werd Wenceslas Coeberger aangesteld als surintendant-generaal van de Bergen van Barmhartigheid. Dit waren openbare kredietinstellingen waar voorwerpen in pand gegeven werden in ruil voor cash geld. Het voorwerp kon tegen 12 of 15 percent interest teruggekocht worden. Lukte dat niet, dan werd het openbaar verkocht. Doordat de rente er lager was dan in particuliere pandhuizen probeerden de bewindvoerders woekerpraktijken in te dijken. Coeberger kocht de pakhuizen van de Engelse Natie om er een Berg van Barmhartigheid onder de brengen. De instelling bleef bestaan tot 1946.

Voor de oprichting van deze kredietinstelling werden de pakhuizen aangepast. In de straatvleugel werden een veilingzaal, vergaderzaal, beheerderswoning en administratieve lokalen ingericht. Het pakhuis werd gebruikt voor de opslag van pandgoederen. Er werd ook een kluis ingericht voor waardevolle stukken. De woningen rondom stonden ter beschikking van de werknemers van de Berg, om zelf te bewonen of te verhuren.

Offline: This content can only be displayed when online.

Zware verbouwing

Vanaf 1804 kwam het beheer van de instelling in handen van het Weldadigheidsbureel en de Bestiering van de Burgerlijke Godshuizen. De woningen rondom het pakhuis werden per twee samengevoegd en in 1840 ingericht als sociale huisvesting. Wanneer de Berg in 1946 werd afgeschaft, werden de gebouwen omgevormd om er het stadsarchief te huisvesten. De zware verbouwing is een ontwerp van André Fivez. Enkel de voorgevel van de straatvleugel en de woningen bleven  behouden. Het centrale pakhuis werd gesloopt en vervangen door een archieftoren. Het archief nam zijn intrek in 1956, maar verhuisde in 2006 naar haar huidige locatie in het Felix Pakhuis. Het pand wordt nu gebruikt door adic, Antwerps Drug Interventie Centrum.

Digitale publicaties

Blader hier door onze bibliotheek van digitale magazines, brochures, gidsen en andere publicaties.
Volledig scherm
<