Samen met interne en externe stakeholders wordt de laatste hand gelegd aan het Klimaatplan 2030.

In het voorjaar van 2024 wordt het Klimaatcontract Linkeroever 2030 voorgesteld. Dit ambitieuze plan is onderdeel van een EU-missie - een initiatief dat voortkomt uit de Europese Green Deal - met als doel de CO₂-uitstoot op Linkeroever met 80% te verminderen tegen 2030.

Stad Antwerpen stelt Manon Janssen aan als Klimaatregisseur. Zij neemt een onafhankelijke rol op en is van groot belang om de uitvoering en de voortgang van het Klimaatplan in goede banen te leiden. Het is haar taak om stakeholders te verzamelen en te activeren, alsook om knelpunten te identificeren en weg te werken. Daarnaast adviseert ze het college en is ze de voorzitter van de nieuw opgerichte Klimaatraad.

Begin december 2020 keurt het Antwerpse stadsbestuur het Klimaatplan 2030 goed. De stad wil met dit plan een voortrekkersrol blijven spelen in de strijd tegen klimaatopwarming. ‘Antwerpen voor Klimaat’ bundelt alle maatregelen en projecten en rekent deze door in potentiële klimaatwinst. Antwerpen is de eerste stad in Vlaanderen die zich hiermee spiegelt aan de European Green Deal.

De voorbereiding van het Klimaatplan 2030 begint, waarmee we onze ambitie opdrijven. De stad laat het potentieel voor stedelijke CO₂-
reductie onderzoeken. Op basis van deze onderzoeksresultaten willen we de uitstoot van CO₂ tegen 2030 verminderen met 50 tot 55% ten opzichte van 2005.

In 2017 gaan we nog een stap verder en wordt het hernieuwde Burgemeesterconvenant ondertekend. We engageren ons om minstens 40% minder CO₂ uit te stoten, energiearmoede te bestrijden en te bouwen aan een stad die bestand is tegen de gevolgen van klimaatverandering. 

In 2015 ondertekent de stad het Europese Burgemeestersconvenant voor klimaatadaptatie (the Covenant of Mayors Adapt). Met deze overeenkomst engageren we ons tot ‘klimaatadaptatie’. Dit betekent dat we de stad willen wapenen tegen de impact van de klimaat-
verandering en de nodige maatregelen nemen in alle lopende plannen en processen. We actualiseren eveneens het Klimaatplan 2020.

Het Antwerpse Klimaatplan 2020, dat na de ondertekening van het convenant werd opgesteld, wordt goedgekeurd. Daarin licht de stad haar klimaatbeleid toe, met een hoger ambitieniveau voor de eigen stedelijke werking: tegen 2020 de eigen CO₂-uitstoot reduceren met 50%. 

Als een van de eerste steden ondertekent Antwerpen begin 2009 het Burgemeestersconvenant (the Covenant of Mayors). Daarin engageren verschillende Europese steden zich om tegen 2020 minstens 20% minder CO₂ uit te stoten.

Transparantie als verbindende factor

Het Klimaatcontract voor Linkeroever is het resultaat van een intensieve co-creatie tussen diverse partners, met stad Antwerpen als spilfiguur. Dit proces omvatte de samenwerking met lokale overheden en bedrijven, maar ook de sociale huisvestingsmaatschappij, de netbeheerder en de bewoners zelf. Door onze krachten en kennis te bundelen hebben we actieplannen en investeringsstrategieën ontwikkeld, om zo de wijk klimaatneutraal te maken tegen 2030. 

De focus ligt op participatie en inclusie. We gaan, samen met partners, actief op zoek naar input van alle betrokkenen. Zo zorgen we voor een duurzame en sociaal rechtvaardige transitie, die inspeelt op lokale behoeften en mogelijkheden.

• Stakeholderbetrokkenheid en opbouw mandaat (januari-april 2023): Hierbij werd een 30-tal gesprekken gevoerd met stadsdiensten, overheden en vertegenwoordigers uit diverse emissie- en expertisedomeinen (zoals financiën, beleid, innovatie en participatie). Het resultaat was de vorming van een stuurgroep en een transitieteam, om een sterk mandaat en gedragen plan te ontwikkelen.
  

• Systeemanalyse en drempeldetectie (januari-juni 2023): In deze fase hebben we de huidige klimaatsituatie en het beleid op Linkeroever in kaart gebracht. We analyseerden de emissiegegevens, onderzochten het bestaand beleid, bekeken de financiële stromen en lijstten de stakeholders op. Daarnaast identificeerden we mogelijke drempels voor het bereiken van klimaatneutraliteit.
  

• Actie- en investeringsplanontwikkeling (juni-december 2023): Op basis van de eerder gedefinieerde drempels en systemische inzichten werden mogelijke scenario’s en actiepaden ontwikkeld. Dit resulteerde in een gedetailleerd portfolio van acties en investeringsstrategieën. In deze fase werden ook financiële modellen en een economische strategie voor de implementatie van het actieplan opgesteld.
  

• Implementatie en opvolging: Het actieportfolio wordt uitgevoerd in samenwerking met lokale overheden, nuts- en andere bedrijven, gemeenschappen en individuele huishoudens. Hierbij zijn coördinatie en financiële planning essentieel voor het succes. Dit omvat het beheer van middelen, de afstemming van projecten, plus regelmatige evaluatie en bijsturing van het Klimaatcontract.

Het co-creatieve traject benadrukt transparantie, inclusiviteit en participatie, waarbij alle betrokkenen actief bijdragen aan het vormgeven van een duurzame en rechtvaardige toekomst voor Linkeroever.

De concrete partners in het Klimaatcontract Linkeroever 2030 omvatten een mix van publieke en private entiteiten, waaronder:

• Woonhaven Antwerpen: de sociale huisvestingsmaatschappij die betrokken is bij het verbeteren van de woonomstandigheden en het verduurzamen van de huisvesting.
  

• Fluvius: de netbeheerder die betrokken is bij energiedistributie en het ondersteunen van de energietransitie op Linkeroever.
  

• Mobiliteit: diverse overheidsdiensten en -organisaties die werken aan mobiliteits- en transportoplossingen.
  

• Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA): de Vlaamse overheidsinstantie die ondersteuning biedt op het gebied van energie- en klimaatbeleid.
  

• NetZeroCities: de organisatie die namens de Europese Commissie de missiepartners ondersteunt bij hun overgang naar klimaatneutraliteit.
  

• Samen KlimaatActief: een initiatief dat zich richt op de verduurzaming van bedrijven en organisaties.
  

• Confederatie Immobiliënberoepen (CIB): een van de landelijke beroepsorganisaties die de vastgoedsector en syndici vertegenwoordigt.
  

• Organisatie voor Duurzame Energie (ODE): de sectororganisatie voor duurzame energie in Vlaanderen die werkt aan een 100% hernieuwbaar energiesysteem.
  

• Flux50: de Vlaamse energiecluster die bedrijven, onderzoeksinstellingen en overheden samenbrengt rond innovatieve energieprojecten.

Deze partners zetten hun expertise, netwerk en middelen in om de ambitieuze doelen van het Klimaatcontract voor Linkeroever te realiseren. Ze werken samen in een gecoördineerd traject om klimaatneutraliteit tegen 2030 te bereiken.

Het Klimaatcontract voor Linkeroever komt niet zomaar uit de lucht vallen. Al meer dan 15 jaar timmert de stad aan de weg naar een klimaatneutraal Antwerpen. We zetten graag de belangrijkste momenten even op een rijtje.