HOOFD

ROL

SPELERS


Voor een project dat een hele wijk in beweging wil brengen, heb je trekkers en bruggenbouwers nodig.
Verschillende mensen met uiteenlopende achtergronden waren betrokken. Acht hoofdrolspelers – 
4 buurtbewoners, 2 ambtenaren, 2 experts –  
doen hun verhaal.

TIMMY
De handige Harry

REINHILDE
De regisseur

ARDUÏN
De woordvoerder

NIKI
De coach

KOEN
De verkenner

JOS
De ambassadeur

NORA
De dirigent

NICO
De strateeg

8

Wie is Timmy? “Ik heb professioneel én persoonlijk belangstelling voor energiezuinig waterverbruik en verwarming. Als specialist in duurzame en toekomstgerichte oplossingen op het gebied van verwarmingsinstallaties ben ik daar dagelijks mee bezig.”

Wat was zijn rol? Timmy had vooral een praktische, uitvoerende rol. “Met technische vragen kan iedereen sowieso bij mij terecht. Ik probeer om logistiek mee te helpen door te zorgen voor gereedschap en materiaalvervoer voor de projecten. Ik vond het een geweldige ervaring en ik heb heel veel buurtbewoners leren kennen. Klimaatadaptatie was dankzij mijn job niet onbekend, maar nu zet ik er zelf mijn schouders onder. In mijn eigen wijk nog wel.”

Timmy van Langenhove

De Handige Harry 

“Ik ben telkens weer blij dat zoveel verschillende buurtbewoners willen meehelpen om van de projecten iets moois 
te maken.”

TIMMY

BUURTBEWONER

© Sint-Andries Klimaatrobuust

Wie is Reinhilde? Reinhilde Schmit is projectleider voor investeringsprojecten in het openbaar domein in het district Antwerpen en heeft een academische achtergrond in stadsontwikkeling en -geografie. Ze slaat de brug tussen het districtsniveau en de dienst publieke ruimte op stadsniveau en houdt zich bezig met de heraanleg van straten en pleinen. Met Nora vormt ze het kernteam en het aanspreekpunt voor de wijkbewoner.

Wat was haar rol? Reinhilde vond het project in Sint-Andries extra boeiend omdat ze de publieke ruimte niet enkel ontwerpmatig kon bekijken – zoals ze dat gewend is in dagelijks werk – maar vanuit een veel breder perspectief. “Dit paste heel erg goed in de manier van denken die ik meekreeg in mijn opleiding tot stadsgeograaf. Stadslab2050 was volledig nieuw voor me, maar ik was al snel enthousiast over de experimentele aanpak van het project”. Het is een EU-project met heel wat administratie. Die neemt Reinhilde op zich. Het project was voor haar niet enkel inhoudelijk een heel leerzame ervaring, maar bood ook veel nieuwe inzichten in de praktijkgerichte samenwerking met bewoners. Door samen stenen uit breken of regentonnen te verslepen bouw je een band op.

reinhilde schmit

De regisseur

Het thema klimaat-adaptatie blijkt helemaal geen abstract begrip te zijn voor de bewoners van sint-Andries

REINHILDE

PROJECTLEIDER OPENBARE RUIMTE

© stad Antwerpen

NIKI FRANTZESKAKI

De coach

De openheid om nieuwe dingen te proberen, te experimenteren en de geïntegreerde visie van stedelijke veerkracht in 
Sint-Andries vond ik heel inspirerend

NIKI

EXPERT DUURZAME TRANSITIEPROCESSEN

© Drift

Wie is Jos? Jos woont al sinds 1973 in Sint-Andries en startte mee het eerste buurtopbouwwerk in Antwerpen op. Diezelfde vereniging van toen is nu de vzw Veerkrachtig Sint-Andries. Daarnaast was Jos secretaris van de officiële stuurgroep, waar bewoners en stadsambtenaren intens samenwerkten, grootse dossiers realiseerden of deden kantelen in de goede richting. Jos is lid van de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening (gecoro), een officieel adviesorgaan waarlangs hij klimaat en klimaatrobuustheid mee op de agenda probeert te zetten.

Wat was zijn rol? Jos werd een heuse ambassadeur en brugfiguur voor stedelijke klimaatadaptatie. Het ontwerp van de tuinstraat, de ontwikkelingsplannen van de Fierensblokken, de heraanleg van de Sint-Andriesplaats, de paaseiraap voor de buurtkinderen met opdrachtjes rond adaptatie, de regentonnen in de samentuin Kavka toont hij aan stadsbewoners en de buitenwereld. Als drijvende kracht achter de vzw veerkrachtig Sint-Andries maakt Jos mee de brochures voor bewoners, experten, studenten en buitenlandse bezoekers. In de coalitie tussen de wijk, stadsadministratie en experten is Jos een belangrijk brugfiguur. Klimaatrobuust Sint-Andries voelt aan als een terugkeer naar zijn roots. “Toen Stadslab2050 begin 2017 een appél deed op de burgers, was dat een terugkeer naar een waardevol democratisch verhaal waarin we als buurtbewoners effectief een inbreng kunnen hebben. Ik kies altijd al voor bottom-up, niet voor top-down”.

JOS THIJS

De ambassadeur

BUURTBEWONER

“De wisselwerking tussen klimaat-’leken’ en experten was een prachtig cadeau. Er ontsproten een dozijn klimaatinitiatieven uit waarop gretig werd ingespeeld.”

JOS

© Sint-Andries Klimaatrobuust


Wie is Koen? Met zijn passie voor (en indrukwekkend parcours in) transitieprocessen en bewonersparticipatie was Koen de geknipte man om deze groep te begeleiden. Hij is ervan overtuigd dat wanneer je slim en veel aan netwerking doet om de juiste mensen, organisaties en ambtenaren aan elkaar te koppelen, je snel tot kleinschalige acties komt. Hij kijkt vrolijk mee hoe intensieve samenwerkingsprocessen op wijkniveau ook het engagement van ambtenaren aanwakkeren – onafhankelijk van hun functie of positie. 

Wat was zijn rol? Als ‘boundary worker’ kijkt Koen over ‘grenzen’ heen. Wederzijds vertrouwen creëren tussen mensen met diverse achtergronden is dé voorwaarde voor co-creatie. “Al voor de aftrap van het project, praatten we met sleutelfiguren in de wijk: bij hen thuis, op café, op straat… We waren zichtbaar aanwezig en vooral aanspreekbaar. Bovendien benaderden we iedere stakeholder gelijkwaardig: individuele burger, schepen, ambtenaar of ondernemer, academicus of middenvelder: iedereen kon iets bijdragen aan het proces. We gingen intensief op jacht gingen naar denkers en doeners, met respect voor ieders rol. Bewoners kunnen tijdelijk een plein vergroenen om impulsen te geven, het district beslist uiteindelijk over de ontwikkeling van een permanente Tuinstraat

KOEN WYNANTS

De verkenner

“Om de lokale context perfect te begrijpen, moet je doorzetten en vooral je drempelvrees aan de kant zetten. Je moet in zo’n wijk duiken en daarmee in het onbekende durven te springen.”

KOEN

PROCESBEGELEIDER

© Commonslab

Wie is Nora? Nora Danko is coördinator Ecostad-projecten voor de stad Antwerpen en vergroeningsadviseur in het EcoHuis, het stedelijke duurzaamheidsadviescentrum van de stad. Als landschapsarchitecte en onderzoekster in duurzame ontwikkeling vormde ze samen met Reinhilde Schmit het kernteam van het project Klimaatrobuust Sint-Andries.

Wat was haar rol? “Ik was eerst terughoudend om in het project te stappen omdat er procesmatig op wijkniveau gewerkt zou worden. Stadslab2050 haalde me over de streep om een voor mij totaal nieuwe manier van publiekswerking in te zetten. Helemaal anders dan mijn werk in het EcoHuis, waar we advies en kant-en-klare oplossingen aanbieden aan individuele klanten of straatgroepen. Maar dit project paste wél volledig in mijn interessegebied rond klimaatadaptatie. Reinhilde en ik verdeelden de taken op basis van onze functie en expertise. We spraken onze netwerken aan om in fases gebruik te maken van hun kennis en praktische ondersteuning. We zijn allebei een direct, laagdrempelig aanspreekpunt voor de wijk geworden. Wij bewaakten mee de procesopbouw en de opmaak van de communicatieplannen. Ons projectmanagement houdt in: communicatie, proces uittekenen en de organisatie van de verschillende processtappen.”

NORA DANKO

De dirigent

“Reinhilde en ik zijn samen een direct, laagdrempelig aanspreekpunt voor de wijk geworden.”

NORA

VERGROENINGSADVISEUR

© stad Antwerpen

Wie is Nico? Nico is één van de trekkers van de Transitiewerkgroep in Sint Andries die sinds 2011 acties onderneemt in de wijk om toe te werken naar een ‘kleinere ecologische voetafdruk’ op wijkniveau. Dat doet hij in het kader van Transitie Vlaanderen en samen met tientallen andere comités. “De focus ligt vooral op duurzame voeding, wat we vertaalden in het opstarten van een voedselteam en allerlei initiatieven rond samentuinen.”

Wat was zijn rol? De oproep voor Sint-Andries leek Nico een goede gelegenheid om die transitie nog te verruimen. “We vonden het ook geweldig dat de stad Antwerpen samen met verschillende andere steden intekende op een Europees project.” Nico is een belangrijke kritische stem én een drijvende kracht achter een dynamische samenwerking tussen bewoners en ambtenaren – op voorwaarde dat die voor de lange termijn wordt uitgebouwd. Voor Nico is het co-creatieproces dat moet leiden naar een klimaatrobuust Sint-Andries maar een fase. “Als deze aanpak school maakt in alle geledingen van de stad, zouden we het eindelijk kunnen hebben over het begin van de opbouw naar een echte inspraakcultuur.”

NiCo de beukelaer

De strateeg

“De coalitie tussen wijk, stadsadministratie en experten was een schot in de roos. Nu nog nadenken over de rol van lokale en nationale beleidsmakers.”

NICO

BUURTBEWONER

© Sint-Andries Klimaatrobuust

DE 
hoofdrolspelers

8

Voor een project dat een hele wijk in beweging wil brengen, heb je trekkers en bruggenbouwers nodig.
Verschillende mensen met uiteenlopende achtergronden waren betrokken. Acht hoofdrolspelers – 
4 buurtbewoners, 2 ambtenaren, 2 experts – doen hun verhaal.

NICO
De strateeg

NORA
De dirigent

KOEN
De verkenner

JOS
De ambassadeur

ARDUÏN
De woordvoerder

NIKI
De coach

REINHILDE
De regisseur

TIMMY
De handige Harry

De Handige Harry 

Timmy van
Langenhove

BUURTBEWONER

Wie is Timmy? “Ik heb professioneel én persoonlijk belangstelling voor energiezuinig waterverbruik en verwarming. Als specialist in duurzame en toekomstgerichte oplossingen op het gebied van verwarmingsinstallaties ben ik daar dagelijks mee bezig.”

Wat was zijn rol? Timmy had vooral een praktische, uitvoerende rol. “Met technische vragen kan iedereen sowieso bij mij terecht. Ik probeer om logistiek mee te helpen door te zorgen voor gereedschap en materiaalvervoer voor de projecten. Ik vond het een geweldige ervaring en ik heb heel veel buurtbewoners leren kennen. Klimaatadaptatie was dankzij mijn job niet onbekend, maar nu zet ik er zelf mijn schouders onder. In mijn eigen wijk nog wel.”

TIMMY

“Ik ben telkens weer blij dat zoveel verschillende buurtbewoners willen meehelpen om van de projecten iets moois te maken.”

© Sint-Andries Klimaatrobuust

reinhilde 
schmit

De regisseur

Het thema klimaat-adaptatie blijkt helemaal geen abstract begrip te zijn voor de bewoners van sint-Andries

REINHILDE

PROJECTLEIDER 
OPENBARE RUIMTE

Wie is Reinhilde? Reinhilde Schmit is projectleider voor investeringsprojecten in het openbaar domein in het district Antwerpen en heeft een academische achtergrond in stadsontwikkeling en -geografie. Ze slaat de brug tussen het districtsniveau en de dienst publieke ruimte op stadsniveau en houdt zich bezig met de heraanleg van straten en pleinen. Met Nora vormt ze het kernteam en het aanspreekpunt voor de wijkbewoner.

Wat was haar rol? Reinhilde vond het project in Sint-Andries extra boeiend omdat ze de publieke ruimte niet enkel ontwerpmatig kon bekijken – zoals ze dat gewend is in dagelijks werk – maar vanuit een veel breder perspectief. “Dit paste heel erg goed in de manier van denken die ik meekreeg in mijn opleiding tot stadsgeograaf. Stadslab2050 was volledig nieuw voor me, maar ik was al snel enthousiast over de experimentele aanpak van het project”. Het is een EU-project met heel wat administratie. Die neemt Reinhilde op zich. Het project was voor haar niet enkel inhoudelijk een heel leerzame ervaring, maar bood ook veel nieuwe inzichten in de praktijkgerichte samenwerking met bewoners. Door samen stenen uit breken of regentonnen te verslepen bouw je een band op.

© stad Antwerpen

NIKI 
FRANTZESKAKI

De coach

De openheid om nieuwe dingen te proberen, te experimenteren en de geïntegreerde visie van stedelijke veerkracht in Sint-Andries vond ik heel inspirerend

NIKI

EXPERT DUURZAME 
TRANSITIEPROCESSEN

© Drift

BUURTBEWONER

De ambassadeur

JOS THIJS

Wie is Jos? Jos woont al sinds 1973 in Sint-Andries en startte mee het eerste buurtopbouwwerk in Antwerpen op. Diezelfde vereniging van toen is nu de vzw Veerkrachtig Sint-Andries. Daarnaast was Jos secretaris van de officiële stuurgroep, waar bewoners en stadsambtenaren intens samenwerkten, grootse dossiers realiseerden of deden kantelen in de goede richting. Jos is lid van de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening (gecoro), een officieel adviesorgaan waarlangs hij klimaat en klimaatrobuustheid mee op de agenda probeert te zetten.

Wat was zijn rol? Jos werd een heuse ambassadeur en brugfiguur voor stedelijke klimaatadaptatie. Het ontwerp van de tuinstraat, de ontwikkelingsplannen van de Fierensblokken, de heraanleg van de Sint-Andriesplaats, de paaseiraap voor de buurtkinderen met opdrachtjes rond adaptatie, de regentonnen in de samentuin Kavka toont hij aan stadsbewoners en de buitenwereld. Als drijvende kracht achter de vzw veerkrachtig Sint-Andries maakt Jos mee de brochures voor bewoners, experten, studenten en buitenlandse bezoekers. In de coalitie tussen de wijk, stadsadministratie en experten is Jos een belangrijk brugfiguur. Klimaatrobuust Sint-Andries voelt aan als een terugkeer naar zijn roots. “Toen Stadslab2050 begin 2017 een appél deed op de burgers, was dat een terugkeer naar een waardevol democratisch verhaal waarin we als buurtbewoners effectief een inbreng kunnen hebben. Ik kies altijd al voor bottom-up, niet voor top-down”.

“De wisselwerking tussen klimaat-’leken’ en experten was een prachtig cadeau. Er ontsproten een dozijn klimaatinitiatieven uit waarop gretig werd ingespeeld.”

JOS

© Sint-Andries Klimaatrobuust


PROCESBEGELEIDER

De verkenner

KOEN WYNANTS

Wie is Koen? Met zijn passie voor (en indrukwekkend parcours in) transitieprocessen en bewonersparticipatie was Koen de geknipte man om deze groep te begeleiden. Hij is ervan overtuigd dat wanneer je slim en veel aan netwerking doet om de juiste mensen, organisaties en ambtenaren aan elkaar te koppelen, je snel tot kleinschalige acties komt. Hij kijkt vrolijk mee hoe intensieve samenwerkingsprocessen op wijkniveau ook het engagement van ambtenaren aanwakkeren – onafhankelijk van hun functie of positie. 

Wat was zijn rol? Als ‘boundary worker’ kijkt Koen over ‘grenzen’ heen. Wederzijds vertrouwen creëren tussen mensen met diverse achtergronden is dé voorwaarde voor co-creatie. “Al voor de aftrap van het project, praatten we met sleutelfiguren in de wijk: bij hen thuis, op café, op straat… We waren zichtbaar aanwezig en vooral aanspreekbaar. Bovendien benaderden we iedere stakeholder gelijkwaardig: individuele burger, schepen, ambtenaar of ondernemer, academicus of middenvelder: iedereen kon iets bijdragen aan het proces. We gingen intensief op jacht gingen naar denkers en doeners, met respect voor ieders rol. Bewoners kunnen tijdelijk een plein vergroenen om impulsen te geven, het district beslist uiteindelijk over de ontwikkeling van een permanente Tuinstraat

KOEN

“Om de lokale context perfect te begrijpen, moet je doorzetten en vooral je drempelvrees aan de kant zetten. Je moet in zo’n wijk duiken en daarmee in het onbekende durven te springen.”

© Commonslab

VERGROENINGS-
ADVISEUR

De dirigent

NORA DANKO

Wie is Nora? Nora Danko is coördinator Ecostad-projecten voor de stad Antwerpen en vergroeningsadviseur in het EcoHuis, het stedelijke duurzaamheidsadviescentrum van de stad. Als landschapsarchitecte en onderzoekster in duurzame ontwikkeling vormde ze samen met Reinhilde Schmit het kernteam van het project Klimaatrobuust Sint-Andries.

Wat was haar rol? “Ik was eerst terughoudend om in het project te stappen omdat er procesmatig op wijkniveau gewerkt zou worden. Stadslab2050 haalde me over de streep om een voor mij totaal nieuwe manier van publiekswerking in te zetten. Helemaal anders dan mijn werk in het EcoHuis, waar we advies en kant-en-klare oplossingen aanbieden aan individuele klanten of straatgroepen. Maar dit project paste wél volledig in mijn interessegebied rond klimaatadaptatie. Reinhilde en ik verdeelden de taken op basis van onze functie en expertise. We spraken onze netwerken aan om in fases gebruik te maken van hun kennis en praktische ondersteuning. We zijn allebei een direct, laagdrempelig aanspreekpunt voor de wijk geworden. Wij bewaakten mee de procesopbouw en de opmaak van de communicatieplannen. 
Ons projectmanagement houdt in: communicatie, proces uittekenen en 
de organisatie van de verschillende processtappen.”

“Reinhilde en ik zijn samen een direct, laagdrempelig aanspreekpunt voor de wijk geworden.”

NORA

© stad Antwerpen

NiCo de beukelaer

De strateeg

BUURTBEWONER

Wie is Nico? Nico is één van de trekkers van de Transitiewerkgroep in Sint Andries die sinds 2011 acties onderneemt in de wijk om toe te werken naar een ‘kleinere ecologische voetafdruk’ op wijkniveau. Dat doet hij in het kader van Transitie Vlaanderen en samen met tientallen andere comités. “De focus ligt vooral op duurzame voeding, wat we vertaalden in het opstarten van een voedselteam en allerlei initiatieven rond samentuinen.”

Wat was zijn rol? De oproep voor Sint-Andries leek Nico een goede gelegenheid om die transitie nog te verruimen. “We vonden het ook geweldig dat de stad Antwerpen samen met verschillende andere steden intekende op een Europees project.” Nico is een belangrijke kritische stem én een drijvende kracht achter een dynamische samenwerking tussen bewoners en ambtenaren – op voorwaarde dat die voor de lange termijn wordt uitgebouwd. Voor Nico is het co-creatieproces dat moet leiden naar een klimaatrobuust Sint-Andries maar een fase. “Als deze aanpak school maakt in alle geledingen van de stad, zouden we het eindelijk kunnen hebben over het begin van de opbouw naar een echte inspraakcultuur.”

“De coalitie tussen wijk, stadsadministratie en experten was een schot in de roos. Nu nog nadenken over de rol van lokale en nationale beleidsmakers.”

NICO

© Sint-Andries Klimaatrobuust

Digitale publicaties

Blader hier door onze bibliotheek van digitale magazines, brochures, gidsen en andere publicaties.
Volledig scherm